Tezer Özlü

[houseofholy]

“Yaşamım, ölümüm her yaşam, her aşk ve her ölüm olmalı” diyen Tezer Özlü 18 Şubat 1986’da İsviçre’nin Zürih kentinde kanserden öldü. Sezer Duru ve Demir Özlü’nün kardeşi olan Tezer Özlü, 1943’te Simav’da doğdu, ortaöğrenimini Avusturya Kız Lisesi’nde yaptı. 1960’tan sonra dergilerde yayımladığı öykülerinin bir bölümü yeni öyküleriyle birlikte Eski Bahçe (1978) adıyla kitaplaştırdı.
Leyla Erbil’in söylediği gibi, “İlk öykülerinde başlayan yalnızlık, ihtiyarlık, intihar ve ölüm izlekleri ya da korku, onu yaşamının sonuna kadar kovaladı.” 1980’de yayımlanan Çocukluğun Soğuk Geceleri adlı romanında kendi yaşam deneyiminden yola çıkarak “Akıl ve çılgınlık arasındaki ufak, yıldırım hızına sahip atlayışı”, büyük bir incelik ve keskin bir alaycılıkla sözcüklere döktü. 1984’te çıkan Yaşamın Ucuna Yolculuk’ta çok sevdiği üç yazarın, İtalo Svevo, Kafka ve Pavese’nin doğdukları, yaşadıkları, öldükleri yerlerde ve yazılarında izlerini sürerek yaşamın anlamını sorguladı. Önce Auf den Spuren eines Selbsmordes ( Bir İntiharın İzinde) adıyla Almanca yazdığı bu kitap 1983’te Marburg Edebiyat Ödülü’nü kazandı; Türkçe çevirisini kendisi yaptı. Güven Turan’a göre, “Tıpkı Pavese’nin romanlarındaki gibi Yaşamın Ucuna Yolculuk’ta da hüzün, duygusallık, gizli bir eleştiri, geçmişin korkusuyla geleceğin ürküntüsü, umutla umutsuzluksarmalı dev bir yumak oluşturur.” Bu özgür yazarın dostu Leyla Erbil’e yazdığı mektuplar, Tezel Özlü’den Leyla Erbil’e Mektuplar adıyla kitaplaştı (1995). Kendi yapıtlarından yola çıkarak 1983’te kaleme aldığı senaryosu Zaman Dışı Yaşam ise 1998’de Sezer Duru’nun çevirisiyle yayımlandı.

Türk edebiyatının gamlı prensesi olarak anılan Tezer Özlü özgün tarzıyla beni çok etkilemiştir. Okuma fırsatı bulduğum Kalanlar, Yaşamın Ucuna Yolculuk ve Eski Bahçe&Eski Sevgi adlı kitapları çok içten ve hüzünlü..